Muzeum Sybiru

Treść

Władze samorządowe Białegostoku oraz wojewoda podlaski podjęli inicjatywę przedstawioną im przez białostocki oddział IPN i chcą, by w tym mieście powstało Muzeum Sybiru. Placówka ma być nowoczesna, a jej zapleczem naukowym stanie się centrum Exodus, w rozbudowanej siedzibie IPN. Białystok stał się obecnie symbolem dawnych Kresów Polski, z których Sowieci, w nieludzkich warunkach, wywieźli na zagładę setki tysięcy Polaków. W Białymstoku znajduje się jedyny w Polsce pomnik Nieznanego Sybiraka. W stolicy województwa podlaskiego każdego roku, we wrześniu, odbywa się Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru, w którym biorą udział tysiące sybiraków z kraju i ze świata oraz młodzież szkolna. Wydaje się, że również miejsce, w którym ma powstać muzeum, zostało wybrane przez władze miasta bardzo trafnie. Ma się ono znajdować w budynkach dawnych magazynów wojskowych położonych tuż przy obecnie rzadko używanej przez PKP linii kolejowej, prowadzącej do dworca towarowego. Właśnie w towarowych wagonach Sowieci wywozili Polaków na Sybir. Muzeum Sybiru ma mieć bardzo nowoczesną formę zorganizowaną na kształt Muzeum Powstania Warszawskiego. Ekspozycja obejmie na pewno okres okupacji sowieckiej 1940-1941, kiedy to wskutek czterech wielkich wywózek do łagrów, kołchozów, kopalni trafiło, według szacunków Związku Sybiraków, około 1,5 mln osób. Na ekspozycji znajdą się pamiątki ukazujące katorżnicze życie w sowieckich łagrach. Możliwe, że do nowej placówki muzealnej trafią eksponaty pokazywane obecnie w niewielkim Muzeum Sybiraka znajdującym się w pomieszczeniach pod kościołem pw. Ducha Świętego w Białymstoku. Białostocki magistrat planuje rozpocząć przystosowywanie obiektu, w którym ma się znajdować muzeum już w przyszłym roku. Do końca tego roku miałby być powołany dyrektor palcówki, który zająłby się jej organizacją. Naukowym zapleczem muzeum ma być powstające w białostockim oddziale IPN naukowo-edukacyjne centrum Exodus. Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku rozpoczęło w 2007 r. pracę nad projektem badawczo-edukacyjnym "Exodus. Centrum naukowo-edukacyjne deportacji, repatriacji i migracji", w ramach którego badaniami i pracami dokumentacyjnymi objęte będą wszelkie wątki dotyczące migracji ludności na terenach polskich w latach II wojny światowej i w okresie powojennym, a zwłaszcza wywózki w głąb ZSRS w latach 1939-1941. Obecnie w ramach projektu badawczego Exodus są zbierane wspomnienia i relacje świadków, archiwalia, nagrywane notacje filmowe i dźwiękowe. Dokumentów dotyczących wywózek jest tak dużo, że IPN rozbudował swoją siedzibę. Jej nowe skrzydło zostanie otwarte już jesienią tego roku. - Tworząc projekt Exodus, wiedzieliśmy, że będzie potrzebna placówka muzealna, która zajmie się tylko i wyłącznie wywózkami. Dlatego z inicjatywą budowy takiego muzeum zwróciliśmy się do władz Białegostoku. Bardzo cieszymy się, że chcą one wcielić w życie ten pomysł. Mamy nadzieję, że realizowany przez nas projekt Exodus będzie dobrym zapleczem naukowym muzeum - powiedział nam Tomasz Danilecki, rzecznik prasowy białostockiego oddziału IPN. Adam Białous "Nasz Dziennik" 2008-08-23

Autor: wa